Alkmaar de toren van het Waaggebouw
Toren
Het waaggebouw was oorspronkelijk een kapel die in 1582 verbouwd werd tot waaggebouw. Op het kruis van het gebouw werd een toren opgetroken naar een ontwerp van Pieter Cornelisz.
Het carillon
Het carillon heeft een omvang van 47 klokken met als grootste klok een es1 van ongeveer 1375 kg es1-f1-g1–es5. De zwaarste 9 klokken stammen nog uit het originele carillon dat in 1688 door Melchior de Haze werd gegoten. De overige klokken zijn in 1967 gegoten door de Klokkengieterij Eijsbouts.
Overige aanwezige klokken
De spits van de toren bevat een klok die voorheen deel uitmaakte van het carillon, gegoten door Melchior de Haze. Deze klok heeft geen klinkende fuctie. Op de luidklokkenzolder bevindt zich een luidklok gegoten door Henrick Wegewaert gegoten in 1616. De taak van deze klok was in het verleden om te luiden als de poorten gesloten werden.
Ruiterspel
Onder de omgang van de toren bevindt zich een ruiterspel dat bij het spelen van de voorslag iin werking treedt. Gelijktijdig blaast een heraut op een hoorn, in werkelijkheid speelt een pijporgeltje.
Geschiedenis
In 1541 werd de Heilige Geestgasthuis van een nieuwe toren voorzien waar ook een klokkenspel werd opgesteld. In 1582 werd de Heilige Geestgasthuis verbouwd tot Waaggebouw en in de jaren 1597-1599 opnieuw voorzien van een nieuwe toren, in deze toren werd voorzien van het klokkenspel dat eerder een plek had in de oude toren, het spel werd wel uitgebreid met een 6 tal nieuwe klokken. Vanaf dat moment bestond het klokkenspel uit 18 klokken. Met de komst van de klokkengieters Hemony die goed gestemde klokken fabriceerden kwam er ook in Alkmaar de behoefte aan een goed gestemd klokkenspel, in 1671 was hierover contact met Pieter Hemony. Er werd geen overeenstemming bereikt over de levering van een nieuwe beiaard voor Alkmaar. In 1682 werd de toren van het waaggebouw vernieuwd, dit was aanleiding om toch het ongetwijfeld vals klinkend klokkenspel te vervangen door een nieuwe beiaard. Men trad in contact met de Amsterdamse klokkengieterij van Claude Fremy, die de gieterij van de Hemony’s voortzetten. Helaas liep dit uit op een groot drama, de klokken waren vals en werden afgekeurd. Na dit drama zocht men contact met de Antwerpse klokkengieter Melchior de Haze, een klokkengieter die in staat was om gestemde klokken te fabriceren. Hoe hij dit geleerd heeft is niet helemaal bekend, mogelijk is hij werkzaam geweest in de Amsterdamse gieterij van de Hemony’s. De Haze goot 35 klokken voor Alkmaar. Op 26 oktober 1688 speelde de stadsbeiaardier Gerard van der With voor de eerste keer op de nieuwe beiaard. Toch was men niet helemaal tevreden, in 1689 werden door de Haze een 6 tal klokken vervangen. Rond 1900 bleken 2 klokken gebarsten, een werd hergoten de andere gelast door klokkengieter Van Bergen uit Midwolda. In 1926 werden deze twee klokken door de Engelse klokkengieter Taylor opnieuw hergoten. Ook voerde het toenmalige bedrijf in uurwerken en beiaardinrichting Eijsbouts herstellingen uit in dit jaar. Herstellingen aan de beiaard werden opnieuw uitgevoerd in 1948 en in 1953. In 1968 werd het spel uitgebreid hersteld, waarbij het totale klokkenbezit in Alkmaar opnieuw herschikt werd. Klokken die niet meer bruikbaar waren in het spel op de Waagtoren verhuisde naar de Sint Laurenstoren en de overblijvende klokken kregen een plek op de Kapeltoren waar een nieuw klokkenspel gevormd werd. Uiteindelijk goot de Klokkengieterij Eijsbouts 38 nieuwe klokken.
Speeltijden
Stadsbeiaardier Christiaan Winter speelt op het carillon van de Waagtoren tijdens de kaasmarkt op vrijdag van 09.15 tot 09.50 uur van 11.00 tot 11.20 uur en 12.00 tot 12.20 uur. Op zaterdag van 11.00 tot 12.00 uur.